Modyul 2: Sandigang Lahi Ikarangal Natin

05/26/16

Panahon ng mga Americano

Sa araling ito, papalawakin natin ang 
kaalaman noong panahon ng mga Americano. Pauunlarin natin  ang ang iyong kaalaman at kakayahan sa pagsusuri ng  iba’t ibang uri ng panitikan tulad ng Balagtasan, Sarsuwela, Sanaysay, Maikling kuwento at Dula sa iba’t ibang panahon. Ang mga impormasyon, gawain at pagsasanay na nakapaloob sa bawat aralin ay makatutulong upang  palawakain pang lalo ang  iyong kaalaman sa panitikan at nang sa ganoon ay matuto itong kasalukuyan at maging sa hinaharap. Bibigyang-pansin din sa modyul na ito ang pag-aaral tungkol sa wika tulad ng mga pahayag na may opinyon at katotohanan, kaantasan ng pang-uri, iba’t ibang paraan ng pahalagahan bilang salamin ng ating lahi mula noon, sa pagpapahayag, kayarian ng pang-uri, aspekto ng pandiwa, at mga pahayag ng pagsang-ayon at pagsalungat.

Lagyan mo ng tsek (√) ang patlang bago ang pahayag na iyong pinaniniwalaan tungkol sa panitikan. Pagkatapos ng mga aralin sa modyul na ito ay  muli itong balikan at ilagay sa dulo ng pahayag ang MK kung ito ay may katotohanan at WK kung ito ay walang katotohanan. Naniniwala ako na. . .

·         Ang panitikan ay salamin ng lahing Pilipino.

o   √ MK

·         Malaya ang mga manunulat noong Panahon ng Amerikano.

o   WK

·         Ang Balagtasan ay maaaring gawing akdang tuluyan.

o   WK

·         Walang kaugnayan ang paglalahad ng opinyon at katuwiran sa Balagtasan.

o   WK

·         Nagsasaad ng kilos o galaw ang pandiwa.

o   √ MK

·         May layuning batikusin ang mga Pilipino ng dulang, “Walang Sugat ni Severino Reyes.”

o   WK

·         Naging malaya ang mga manunulat na Pilipino noong Panahon ng Komonwelt.

o   √ MK

·         Nakatutulong sa mga manunulat ang paggamit sa pang-uri upang mas maging masining ang kanilang akda.

o   √ MK

·         Ang sanaysay ang pinakamaraming naisulat noong Panahon ng Amerikano.

o   WK

·         Masasalamin sa mga akdang pampanitikan noong Panahon ng Amerikano, Panahon ng Komonwelt at Panahon ng Kasarinlan ang kulturang Pilipino.

o   √ MK

06/09/16

Gawain 2.1.a. KWHL Chart

Ano ang Nais mong malaman, Paano mo makikita ang nais mong malaman?), Ano ang iyong natutuhan/naunawaan?, ay subukin mong sagutin ang mga tanong. Sagutin mo muna ang tatlong naunang kolum, ang KWH.

K	W	H	L
Ang panahon ng mga Americano ang nagmana sa makabagong teknolohiya at panatikan.	Gusto kong malaman ang mga taong nagpaunlad sa makabagong panatikian.	Pag-aaralan ko ang mga texto ng kasaysayan sa panahon ng mga Americano. Dito mau-unlad ko ang aking mga nalalaman.

Gawain 2.1.b. Hanggang saan ang aking Kaalaman

Ang balagtasan ay uri ng pagtatalo ng dalawang magkaibang panig ukol sa isang paksa. Hinango mula sa pangalan ni Francisco Balagtas, inilalahad ang sining na ito ang isang uri ng panitikan na kung saan ipinapahayag ang mga saloobin o pangangatwiran sa pamamagitan ng pananalitang may mga tugma sa huli.

Unang nagsimula ang balagtasan sa Pilipinas noong Abril 6, 1924 na nilikha ng mga pangkat na manunulat para alalahanin ang kapanganakan ni Francisco Balagtas. Ginawa nila ang unang balagtasan na may tatlong hanay ng mga makata na ipinapahayag ng isang naka-iskrip na pagtatanggol. Binatay nila ang anyo sa mas naunang mga uri ng pagtatalo na gumagamit din ng elemento ng tula katulad ng karagatan, huwego de prenda at duplo.

Kadalasan itong binubuo ng tatlong magtatanghal na may dalawang magtatalo na magkasalungat ang pananaw at isang tagapamagitan na tinatawag na lakandiwa (lalaki) o lakambini (babae). Mayroon din mga hurado na siyang maghuhusga kung sino ang mananalo. Inaasahan ang panitikang ito na patalinuhan ng pagpapahayag ng mga patulang argumento ngunit maaari din itong magbigay libangan sa pamamagitan ng katatawanan, anghang ng pang-aasar, pambihirang talas ng isip, at mala-teatrikong at dramatikong pagpapahayag.

06/16/16

Kasaysayan ng Balagtasan

Ang balagtasan ay uri ng pagtatalo ng dalawang magkaibang panig ukol sa isang paksa. Hinango mula sa pangalan ni Francisco Balagtas, inilalahad ang sining na ito ang isang uri ng panitikan na kung saan ipinapahayag ang mga saloobin o pangangatwiran sa pamamagitan ng pananalitang may mga tugma sa huli.

Unang nagsimula ang balagtasan sa Pilipinas noong Abril 6, 1924 na nilikha ng mga pangkat na manunulat para alalahanin ang kapanganakan ni Francisco Balagtas. Ginawa nila ang unang balagtasan na may tatlong hanay ng mga makata na ipinapahayag ng isang naka-iskrip na pagtatanggol. Binatay nila ang anyo sa mas naunang mga uri ng pagtatalo na gumagamit din ng elemento ng tula katulad ng karagatan, huwego de prenda at duplo.

Kadalasan itong binubuo ng tatlong magtatanghal na may dalawang magtatalo na magkasalungat ang pananaw at isang tagapamagitan na tinatawag na lakandiwa (lalaki) o lakambini (babae). Mayroon din mga hurado na siyang maghuhusga kung sino ang mananalo. Inaasahan ang panitikang ito na patalinuhan ng pagpapahayag ng mga patulang argumento ngunit maaari din itong magbigay libangan sa pamamagitan ng katatawanan, anghang ng pang-aasar, pambihirang talas ng isip, at mala-teatrikong at dramatikong pagpapahayag.

08/25/16

Gawain 2.1.1.c. Sa Antas ng Iyong Pag-unawa

Ipaliwanag ang pagkatulad at pagkaiba ng Balagtasan mula sa Karagatan at Duplo:

Balagtasan		Karagatan at Duplo
Pagkaiba	Pagkatulad	Pagkaiba
Impluwensya ng mga Americano	Impluwensya ng mga dayuhan	Impluwensiya ng mga Espanyol
Pandebateng tula	Palarong Patula	Pang paligsahang tula
Gumagamit ng ibat-ibang Akda		Gumagamit ng kwento “Singsing saKaragatan” “Loro ng Hari”

Balagtasan

Gumagamit ng mga element gaya ng sukat at tugma, at bilang ng pantig. Nakukuha rin ang mga element dito sa Karagatan at Duplo.

Ang mga elemento ang nagpapahayag sa sining ng tula.

Ang mga mambabalagtas at lakandiwa ang nagtutula at nagbibigay buhay sa Balagtasan.

Gawain 2.1.1.d Hanap-Salita

Isulat ang kahulugan ng mga Salita

May gata sa dila	Mahusay bumigkas
Nakakaputak ng luha	Matinding lungkot
Halakhak ay nakabulahaw	Nakatawa
Binhi ng isang halamang supling	Konti

·         Katotohanan at Opinyon

o   May mga pagkakataong ang tao ay nagbibigay ng sariling haka-haka sa mga paksang na sa pang araw-araw na pakikibagtalakayan. At may pagkakataon din naming maglahad ng katotohanan. Mahalagahang maunawaan ang mga pahayahag kung ito ay katotohanan o opinyon.

o   Matatawag na Opinyon ang pahayag dahil batay ito sa damadamin o sariling saloobin ng tao. Hindi ito palaging totoo.

§  Gumagamit ang Opinyon ng:

·         Sa palagay ko…

·         Para sa akin…

·         Kung ako’y tatanungin…

o   Ang katotohanan ay kadalasang sinusuportahan ng ebidensya ng pinagkukunan[source]. Ang katotohanan ay hindi haka-haka at kapani-pakinabang sa totoong buhay. Ang katotohanan ay batay sa totoong impormasyon.